Czerniak to rodzaj raka skóry, który rozpoczyna się w komórkach produkujących barwnik (melanocytach). Czerniak skóry jest najczęstszym typem czerniaka, stanowiącym ponad 90% wszystkich przypadków czerniaka.
Diagnozowanie i leczenie czerniaków skóry może stanowić wyzwanie ze względu na ich zmienność w prezentacji i historii naturalnej. W tym artykule omówimy zasady postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w czerniakach skóry w 2018 roku.
Zrozumienie czerniaków skóry
Czerniaki skóry mogą występować w dowolnym miejscu na skórze, ale najczęściej występują na nogach u kobiet i na tułowiu u mężczyzn. Mogą również występować na dłoniach, podeszwach stóp i paznokciach.
Większość czerniaków skórnych jest ciemno pigmentowana i ma nieregularny kształt. Jednak niektóre czerniaki mogą być amelanotyczne, czyli pozbawione pigmentu, co czyni je trudnymi do wykrycia.
Narzędzia diagnostyczne dla czerniaków skóry
Wczesne wykrycie jest kluczowe dla skutecznego leczenia czerniaków skóry. Poniżej przedstawiono najczęściej stosowane narzędzia diagnostyczne do wykrywania czerniaków skóry:
- Badanie skóry: Badanie wizualne skóry może pomóc w identyfikacji podejrzanych pieprzyków lub zmian barwnikowych.
- Dermoskopia: Jest to nieinwazyjne narzędzie diagnostyczne, które pozwala na powiększoną wizualizację skóry. Dermoskopia może pomóc w identyfikacji charakterystycznych cech czerniaka, takich jak nieregularne rozmieszczenie pigmentu i struktury, co czyni ją ważnym narzędziem w diagnostyce czerniaków skóry.
- Biopsja: Biopsja to zabieg chirurgiczny, podczas którego pobiera się małą próbkę skóry do analizy laboratoryjnej. Jest to najdokładniejsza metoda diagnozowania czerniaków skóry.
Stopniowanie i prognoza czerniaków skóry
Po postawieniu diagnozy czerniaka skóry, następnym krokiem jest określenie stadium choroby. Stopień zaawansowania czerniaka skóry określa się na podstawie głębokości inwazji w skórę oraz obecności węzłów chłonnych lub przerzutów odległych.
Rokowanie w przypadku czerniaków skóry różni się w zależności od stadium choroby. W przypadku czerniaków skóry we wczesnym stadium, 5-letnie przeżycie wynosi około 95%. W przypadku czerniaków w zaawansowanym stadium, 5-letnie przeżycie wynosi około 15-20%.
Postępowanie terapeutyczne w przypadku czerniaków skóry
Leczenie czerniaków skóry jest uzależnione od stadium choroby. Poniżej przedstawiono najczęściej stosowane opcje terapeutyczne dla czerniaków skóry:
- Chirurgia: Jest to najczęstsza metoda leczenia czerniaków skóry. Celem leczenia chirurgicznego jest usunięcie całego czerniaka, jak również marginesu normalnej tkanki, aby zapewnić całkowite usunięcie guza.
- Radioterapia: Radioterapia może być stosowana w połączeniu z chirurgią w leczeniu czerniaków skóry. Może być również stosowana jako leczenie paliatywne dla pacjentów z czerniakami w zaawansowanym stadium.
- Chemioterapia: Chemioterapia jest leczeniem systemowym, które wykorzystuje leki do zabijania komórek nowotworowych. Może być stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia czerniaków skóry lub jako leczenie paliatywne dla pacjentów z czerniakami w zaawansowanym stadium.
- Immunoterapia: Immunoterapia jest nowszą opcją leczenia czerniaków skóry. Wykorzystuje ona leki stymulujące układ odpornościowy organizmu do walki z nowotworem.
